Ağız, Yemek Borusu

Ağız ve Sindirim Sistemi

Ağız, sindirim yolunun başlangıç noktasıdır. Yanaklar, sert ve yumuşak damaklar ve dudaklarla çevrili boşluk içinde dil, küçük dil ve dişler bulunur. Sindirim enzimleri bu bölgede salgılanır. Yanakların iç yüzeyi keratinleşmemiş çok katlı yassı epitelle örtülüdür. Dudaklar duyu sinirleri bakımından zengindir ancak ter, yağ bezleri ve kıl folikülleri içermez.

Damağın arka kısmındaki küçük dil, yutkunma sırasında besinlerin genize kaçmasını önler. Dil, besinleri karıştırma, çiğneme yardımı, yutmaya hazırlama, tat duyusunu ve sıcaklığı algılama, mukus salgılama gibi faaliyetleri gerçekleştirir.

Ağız içinde çiğnenen besinlerin kayganlaştırılması ve ağız duvarının nemlendirilmesine yardımcı olan tükürük bezleri vardır. Tükürük salgısı, ağzın temizlenmesini sağlamanın yanı sıra besin artıklarının dişlere zarar vermesini önler ve asitliği tamponlayarak diş çürümelerini önler. Yetişkin bir insanda günlük yaklaşık 1 – 1,5 litre tükürük oluşur ve miktarı otonom sinir sistemi ile kontrol edilir.

Dişler, besinlerin parçalanmasını ve öğütülmesini sağlayan yapılardır. İnsanda altıncı aydan itibaren çıkan dişler, süt dişleri (20 adet) olarak adlandırılır. 6-7 yaşlarında dökülmeye başlayan süt dişlerinin yerine kalıcı dişler çıkar. Yetişkin bir insanda 32 diş vardır: 8 kesici, 4 köpek dişi, 8 küçük azı ve 12 büyük azı. Dişlerin her birinin taç, boyun ve kök olmak üzere 3 kısmı vardır. Taç kısmı, mine tabakası ile kaplıdır. Mine, vücuttaki en sert yapı olup kalsiyum fosfat ve kalsiyum karbonat kristallerinden oluşur.

Yutak, solunum sistemi ile sindirim sistemini ayıran bir bölümdür. Yaklaşık 13 cm uzunluğundadır ve östaki borusu açıklıkları, yemek ve soluk boruları yutağa açılır. Ağızda öğütülen besinleri yemek borusuna ileten yutak, epiglottis denilen gırtlak kapağı sayesinde soluk borusuna kaçmayı önler.

Yemek borusu (Özofagus), yutak ile mide arasında yaklaşık 25 cm uzunluğunda ve 2 cm çapında kaslı bir borudur. Mekanik ve kimyasal sindirimin olmadığı bir bölgedir. Yapısı, en içte mukozadan, ortada halka ve boyuna uzanan düz kas demetlerinden ve dışta bağ dokusundan oluşur. Yemek borusunun mideye bağlandığı kısımda kaslı bir büzgeç (sfinkter) bulunur. Bu yapı, mide içeriğinin tekrar yemek borusuna dönmesini engeller.

Bir Yorum Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir