Endoplazmik Retikulum Nedir?
Endoplazmik retikulum (ER), hücre içinde madde taşınmasını sağlayan kapalı bir sistemdir. Ökaryot hücrelerde, çekirdek zarından başlayıp hücre zarına kadar uzanan kanalcık ve borucuklar sistemidir. Hücre yüzeyine açıklığı olmayan bu sistem, hücre içi zar sisteminin önemli bir elemanıdır.
ER, hücredeki etkinliğine göre, dağılımı, miktarı ve çeşidi değişkenlik gösterebilir. Temel görevi maddelerin taşınmasını sağlamaktır. Ayrıca özelleşmiş hücre tiplerinin çoğu, granüllü endoplazmik retikuluma bağlı ribozomlarda sentezlenen proteinleri salgılar.
ER’nin iki tipi vardır. Birincisi Granüllü Endoplazmik Retikulumdur (GER). Üzerinde ribozom taşır ve özellikle hormon ve sindirim enzimi gibi salgı proteinlerini üreten hücrelerde bol miktarda bulunur. Sentezlenen protein uygun şekilde değişime uğramazsa Golgi aygıtına geçirilmez.
İkincisi Granülsüz Endoplazmik Retikulumdur (DER). Üzerinde ribozom bulundurmaz. Hayvan hücrelerinde östrojen gibi steroit yapılı eşeysel hormonların üretildiği hücre kısmıdır. Karaciğer hücrelerinde glikozun depolanması ve gerektiğinde glikozun kana verilmesinde görev alır. İlaç artıklarını ve zehirleri etkisiz hale getirir. Kas hücrelerinde kasılma için gerekli olan kalsiyumu depolar. Midenin HCl salgılayan hücrelerinde Cl- atılması da DER tarafından sağlanır.
ER, hücre içindeki birçok işlemin gerçekleşmesinde önemli bir rol oynar. Bu nedenle, hücre biyolojisi ve tıbbi araştırmalarda büyük önem taşır.