Golgi Kompleksi
Italyan hücre bilimci Camillo GOLGİ tarafından bulunması sebebiyle bu ismi almıştır. Golgi kompleksi, yassılaşmış zarsı keselerden oluşur ve bir üretim, depolama, ayırma ve salgılama merkezi olarak iş görür. Hücre yaşlandıkça, etkinliğinin azalmasına bağlı olarak bu organelin miktarı da azalır. Golgi kompleksi, alıcı yüzeyi ile endoplazmik retikulumdan gelen maddeleri alır ve gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra gönderici yüzeyde oluşturduğu kesecikler ile ulaşacakları bölgeye gönderir. Lizozomun oluşmasını sağlar. Hücreler tarafından salgılanan birçok polisakkarit, golgide üretilir.
Lizozomlar
Memeli alyuvarları hariç, tüm ökaryotik hücrelerde bulunan zarla çevrilmiş küçük kürecikler şeklindeki organellerdir. Esas işlevleri sitoplazma içi sindirim olan lizozomlar fagositik aktivitesi yüksek hücrelerde bol miktarda bulunmaktadır. Lizozomların içerisinde bulunan 50 den fazla çeşit sindirim enzimi, dört temel makromolekül olan protein, polisakkarit, yağ ve nükleik asitleri hidrolize eder. Lizozomların sinidirim faaliyeti gösterebilmesi için asit pH derecelerine ( yaklaşık 5 ) ihtiyacı vardır. Lizozomlar hücre bölümlerini ya da tamamını sadece patolojik zamanlarda sindirmezler. Embriyonik gelişimde bazı organların şekillenmesi, programlanmış hücre ölümü ( apoptosis ) süreciyle gerçekleşir. Lizozom enzimleri, granüllü endoplazmik retikulumda sentezlenip biriktirilir. Daha sonra Golgi aygıtına aktarılır.
Lizozomların, hücre dışından alınmış herhangi bir molekülü sindirme işine heterofaji, hücre kökenli bir yapıyı ya da molekülü sindirme işine ise otofaji denir. Vücutta yaşlanmış alyuvarlar ve ölmüş hücreler fagositik hücrelerdeki lizozomlarda parçalanıp sindirilir. Spermin baş kısmında bulunan lizozomlar sayesinde yumurta hücresinin zarı delinir ve döllenme gerçekleşir. Embriyonun uterusa tutunmasında da lizozomlar görev alır. Bitki hücrelerinde ve mantarlarda lizozom bulunmaz. Lizozomların içindeki enzimlerden bazıları doğuştan olmayabilir. Bu enzimlerin eksikliği, 20’den fazla kalıtsal hastalığa yol açmaktadır.