İnsanda Destek ve Hareket Sistemi
Destek ve hareket sistemi, insan bedeninde kıkırdak, kemik ve kas dokudan oluşur. Embriyo döneminde iskelet tamamen kıkırdaktan oluşurken daha sonra büyük ölçüde kemikleşir. Ancak kıkırdak, belli bölgelerde varlığını sürdürür. Kıkırdak, vücudun esnek olan destek dokusudur ve kan damarı, sinir ağı bulundurmaz. Beslenmesi, difüzyon yoluyla gerçekleşir.
Kıkırdak dokunun vücuttaki temel işlevleri şunlardır:
– Yumuşak dokuları korumak ve desteklemek
– Kemik hareketlerini kolaylaştırmak
– Embriyoda kemik ve iskelet sisteminin gelişmesine yardımcı olmak
– Solunum sisteminde soluk borusu ve bronşların kapanmasını önlemek
Kıkırdak dokusu hücreleri, kondrosit olarak adlandırılır ve hücreler arası maddesi kondrin olarak bilinir. Kondrositler ara maddeden oluşan kapsüllerde topluluklar halinde bulunur ve bu topluluklara kondron adı verilir. Kıkırdak dokusunun ara maddesi, hücreler tarafından sentezlenir.
Kıkırdak dokusu, ara maddesi miktarı ve bu ara maddede bulunan liflerin sayı ve düzenleniş şekline göre üç farklı gruba ayrılır: hiyalin (saydam) kıkırdak, elastik kıkırdak ve fibröz kıkırdak.
Kemik oluşumu ise, hayat boyunca devam eden bir süreçtir. Kemik yapım ve yıkımı, kemik dokusunun dinamik bir yapıya sahip olmasını sağlar. Kemikleri oluşturan hücrelere osteoblast, yıkan hücrelere ise osteoklast denir. Kemik yapımında mineraller, hormonlar ve vitaminler önemli bir rol oynar.
Kemik dokusu, osein adı verilen özel bir ara madde içinde bulunan hücreler tarafından oluşturulur. Kemiklerin vücuttaki işlevleri, vücuda şekil verme, desteklik sağlama, vital organları koruma, kalsiyum, fosfor ve magnezyum deposu olma ve kan hücresi üretimi gibi birçok fonksiyonu içerir.
Kemiklerin dış kısmında bulunan periost zarı, osteoblastlar sayesinde yeni kemik hücrelerinin oluşmasını ve kemiğin enine büyümesini sağlar. Kemik dokusu hücrelerinin beslenmesi ve boşaltımı, kanallar vasıtasıyla gerçekleşir.
Kemik doku, süngerimsi kemik doku ve sert kemik doku olmak üzere iki farklı şekilde incelenir. Süngerimsi kemik doku, kırmızı kemik iliği içerirken sert kemik doku, dikey ve enine kanalları aracılığıyla kan damarları ve sinirlerin geçişine izin verir.
Özetle: İnsan bedeninde destek ve hareket sistemi kıkırdak, kemik ve kas dokudan oluşur. Kıkırdak dokusu, vücuttaki yumuşak dokuları korur, kemik hareketlerini kolaylaştırır ve solunum sisteminde önemli bir rol oynar. Kemik dokusu, vücuda şekil verme, vital organları koruma, kalsiyum, fosfor ve magnezyum deposu olma ve kan hücresi üretimi gibi birçok işleve sahiptir.