Polipeptid Yapımı

Transkripsiyonun ardından oluşan m-RNA molekülü, çekirdekten sitoplazmaya geçerek translasyon safhasının başlamasını sağlar. Translasyon safhası, başlama, uzama ve sonlanma olmak üzere üç farklı evrede gerçekleşir.

Başlama safhasında, m-RNA ribozomun alt birimine bağlanır ve başlama kodonu olan AUG’ye uygun antikodon ucuna sahip t-RNA, metionin aminoasidini bağlar. Bu işlemler için gereken enerji GTP molekülünden sağlanır. Ribozomun büyük alt birimi de yapıya katıldıktan sonra, metionin aminoasidini taşıyan t-RNA ribozomun A bölgesinden P bölgesine kayar ve A bölgesi yeni bir aminoasil t-RNA’yı bağlayabilecek hale gelir.

Uzama safhasında, yeni gelen aminoasil t-RNA kompleksi öncelikle ribozomun A bölgesine yerleşir. Daha sonra birinci aminoasidin karboksil grubu ile ikinci aminoasidin amino grubu arasında peptid bağı oluşturulur. Bu bağlanma esnasında 1 molekül su açığa çıkar. Aminoasidini bırakan birinci taşıyıcı RNA E bölgesine, 2 aminoasit taşıyan taşıyıcı RNA ise A bölgesinden P bölgesine kayar. Bu olaya yer değiştirme anlamında translokasyon denir.

Sonlanma safhası, uzama evresi özel durdurucu kodonlardan birinin ribozomun A bölgesine gelmesine kadar devam eder. Bu kodon okunduğunda, A bölgesine aminoasil t-RNA bağlanmaz ve polipeptid sentezi sona erer.

Sentezlenen polipeptid her zaman işlevsel olmayabilir. Polipeptidin işlevsel proteine dönüşmesi için bazı değişiklikler geçirmesi ve kendine has 3 boyutlu yapısını kazanması gerektiğini unutmamak gerekir. Bazı proteinler birden fazla polipeptid zinciri içerebilir.

Hücrede, aynı protein çeşidinden aynı anda çok fazla sayıda kopya çıkarılması poliribozomlar tarafından sağlanır. Poliribozomlar, tek bir m-RNA üzerinden fazla sayıda kopya çıkarmaları açısından hücre ekonomisi için önemlidirler.

Bir Yorum Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir