Sitoplazma Bölünmesi (Sitokinez) Nedir?

Sitoplazma bölünmesi veya sitokinez, mitotik evrenin ikinci kısmıdır ve çekirdek bölünmesini takip eder. Sitokinez gerçekleştiğinde, ana hücre ile aynı genetik materyale sahip iki yavru hücre oluşur.

Hayvansal hücrelerde sitokinezin ilk işareti, metafaz sırasında hücre yüzeyinde oluşan düzleme yakın bir yerde derin olmayan bir oluğun meydana gelmesidir. Oluğun sitoplazmaya bakan kısmında, miyozin proteinleri ile bir arada bulunan aktin mikrofilamentlerinin oluşturduğu kasılabilme yeteneğine sahip bir halka mevcuttur. Bölünme oluğu, halka, atasal hücreyi ikiye bölünerek, tamamen ayrılmış iki hücre oluşuncaya kadar ilerler.

Bitki hücrelerinde sitokinez, hayvan hücrelerinden farklı şekilde gerçekleşir. Bu hücrelerde bölünme oluğu oluşumu gözlenmez. Bunun yerine, telofaz sırasında Golgi aygıtından kaynaklanan vesiküller (kesecikler), hücrenin ortasında bir hücre plağı oluşturmak üzere mikrotübüller boyunca hareket eder. Vesiküller içinde taşınan hücre duvarı materyalleri, hücre plağında birikir ve böylece duvar büyür. Hücre plağı, çevresindeki zarın plazma zarına kaynaşmasına kadar devam eder. Böylece, her biri kendi plazma zarına sahip iki yavru hücre oluşur. İki yavru hücre arasında hücre plağının içerdiği maddelerden oluşan bir duvar da teşekkül eder.