Canlılarda Genetik ve Kromozomlar: Canlıların genetik karakterleri belirleyen genler, kromozomlar üzerinde yer almaktadır. Kromozom ve gen sayısı birbirinden farklıdır ve diploid hücrelerde çiftler halinde bulunurlar. Mayoz bölünme sırasında homolog kromozomlar ayrılmaktadır ve döllenme olayı kromozomların tekrar çiftli hale dönmesini sağlamaktadır.…
Bağlı Genler ve Genler Arasındaki Mesafe Mendel, her bir genin farklı bir kromozom üzerinde olduğunu varsaymıştır. Ancak yapılan çalışmalar, bir kromozom üzerinde birden fazla genin bulunduğunu ortaya koymuştur. Bu genlere bağlı genler adı verilir ve mayoz bölünme sırasında parça değişimi…
Fenotipik eşey belirlenmesi, canlıların çevresel koşullarının cinsiyetini belirlemesi olarak tanımlanabilir. Bu örneklerden biri deniz solucanı Bonellia viridis’te görülür. Bu türde dişi bireyler büyükken, erkekler küçüktür. Larvanın gelişim ortamına göre erkek ya da dişi olarak farklılaşması ise diğer bir örnektir. Bitkilerde…
Gonozomlar ve Eşeye Bağlı Kalıtım Gonozomlar canlının eşeyinin belirlenmesinin yanı sıra, bazı vücut karakterlerinin genlerini de taşır. Bu karakterlere eşeye bağlı karakterler adı verilir. İlk kez 1910 yılında yaptığı deneyler sonucunda, Morgan bazı vücut karakterlerinin gonozomlar üzerinde taşındığını keşfetmiştir. Morgan,…
Pleiotropi: Bir Genin Birden Fazla Etki Alanı Olması Pleiotropi, bir genin canlı üzerinde birden fazla etkisi olması durumudur. Örneğin, orak hücreli anemi hastalığına neden olan genler, anormal alyuvar yapısı nedeniyle kansızlığın yanı sıra zihinsel gerilik, romatizma, böbrek hasarı, dalak hasarı,…
Mutasyon Nedir ve Mutajenler Nelerdir? Hücrenin ya da virüsün kalıtsal materyalindeki değişikliklere mutasyon denir. Mutasyona sebep olan her türlü etkiye de mutajen adı verilir. Yüksek enerjili ışınlar, uyuşturucu maddeler, kimyasal maddeler ve benzeri etkenler, mutajenler arasında sayılabilir. Farklı Mutasyon Türleri…
Nokta Mutasyonlar Genetik mutasyonlar, DNA’daki nükleotid dizisindeki değişikliklerden kaynaklanır. Bir nokta mutasyonunda, nükleotid dizisinin sırası veya bazları değişir. A-T / G-C oranındaki değişiklik, o genin özgü enziminin veya proteinin tamamen kaybolmasına veya etkinliğinin azalmasına neden olabilir. Örneğin, insanlardaki orak hücreli…
Ayrılmama: Genetik Bir Anomalinin Nedenleri ve Sonuçları Gamet oluşumunda normal şartlarda ataya ait kromozom sayısı mayoz bölünme neticesinde yarıya iner. Homolog kromozomlar eşit olarak birbirinden ayrılır ve karşılıklı kutuplara çekilir. Ancak bazen homolog kromozomlar veya kardeş kromatidler mayoz esnasında birbirlerinden…
Poliploidi Nedir? Poliploidi, hücrelerdeki kromozom sayısının normalin üstünde olduğu bir durumdur. Bu özellikle bitki üretiminde kullanılan bir yöntemdir. Poliploidi yöntemi, ekonomik değeri yüksek olan sebze, meyve ve süs bitkilerinde sıklıkla uygulanmaktadır. Poliploid Bitkilerin Özellikleri Poliploid bitkiler normal bitkilere göre daha…
Down Sendromu Nedenleri ve Belirtileri Mayoz bölünme sırasında 13, 18 ve 21. homolog çiftlerinde ayrılmama riski yükselir. Bu hücreler, dişi bireyde doğumla birlikte mayozun 1. profazında bekleyerek ergenlik döneminde bölünmenin ileriki aşamalarına geçer. Profaz – I aşamasında bir arada kalma…